Lịch sử Hokkaido: Từ vùng đất hoang sơ đến thiên đường du lịch

Hokkaido không chỉ là nơi thiên nhiên làm ta say mê, mà câu chuyện người Nhật Bản nỗ lực xây dựng và phát triển vùng đất quý này cũng khiến ta ngưỡng mộ.

Hokkaido nằm ở phía Bắc nên có khí hậu lạnh nhất xứ sở mặt trời mọc bất kể mùa đông hay hè, đây là tỉnh có diện tích lớn nhất Nhật Bản, bốn bề Hokkaido là biển được và được bao quanh bởi eo biển Tsugaru. Hokkaido nổi danh là thiên đường tuyết trắng tinh khôi mùa đông, tràn ngập sắc hoa khi hạ về hay cái nôi của văn hoá phương Tây giữa lòng Nhật Bản.

Nhưng để có một Hokkaido xinh đẹp và thú vị nhường ấy thu hút 5 triệu khách du lịch mỗi năm, vùng đất này đã trải qua nhiều thế kỉ dài khai hoang và phát triển, có cả những mất mát hi sinh của con người. Lịch sử Hokkaido thay đổi theo quan điểm chính trị của những nhà lãnh đạo Nhật Bản qua các thời kì và cả vị thế của Nhật Bản trên trường quốc tế.

Thuở xa xưa, Hokkaido nằm trong quần thể khu vực lãnh thổ phương Bắc Nhật, gần với Nga, có tên gọi chung là Northern Territories với nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào và diện tích rừng lớn nhất Nhật Bản. Thời kì đó, Hokkaido vẫn chưa hoàn toàn thuộc về Nhật Bản và cũng không được chú trọng phát triển.

Lịch sử ghi lại, ba tộc người Ainu, Gilyak, Oroke là những người đầu tiên đặt chân đến và sinh sống tại Hokkaido từ khoảng hai mươi nghìn năm trước. Hokkaido thuở ấy gắn liền với tên gọi Ezochi hay Ezogashima. Người dân ở đây được gọi là Ezo, họ sinh sống bằng nghề đánh cá và săn bắt.

Sang thời Muromachi (1336-1573), người Nhật Bản bắt đầu chuyển đến định cư ở phía nam bán đảo Oshima và có mâu thuẫn với người bản địa – dân tộc Ainu, đỉnh điểm là việc thủ lĩnh người Ainu bị tướng Takeda Nobuhiro sát hại. Dòng dõi nhà Nobuhiro đã thống trị phía Nam Ezochi cho đến cuối thời kỳ Edo.

Người Ainu – Dân tộc bản địa tại Hokkaido

Người Ainu đã từng nổi dậy chống những kẻ di cư đang xâm lấn lãnh thổ của mình, tuy nhiên, chỉ được 4 tháng, thủ lĩnh của họ tiếp tục hi sinh, họ đã hoàn toàn rút lui. Thời Mạc phủ Tokugawa, Hokkaido nằm trong kế hoạch xây dựng hệ thống phòng thủ phương Bắc chống tham vọng xâm lấn của người Nga, đồng thời kiểm soát Ezochi nhưng Mạc phủ sau đó lại sụp đổ chuyển sang thời đại của Minh Trị Duy Tân. Chính quyền Minh Trị Hakodatefu kiểm soát hoàn toàn Ezochi.

Năm 1869, Ezochi chính thức được đổi tên thành Hokkaido. Từ đây, Hokkaido bắt đầu thay da đổi thịt. Người Nhật Bản đã đồng lòng nỗ lực xây dựng và phát triển vùng đất phía Bắc này, nhưng cũng đồng thời với việc người bản địa Ainu phải hi sinh đau đớn.

Thời kì này, các nhà hoạch định chính sách của Nhật Bản chỉ chú trọng đồng hoá người Ainu mà không nghĩ tới việc bảo tồn văn hoá của dân tộc thiểu số này trong xã hội. Văn hóa bản địa Ainu dần mai một và trộn lẫn với văn hoá Nhật Bản cùng với sự phát triển kinh tế của Hokkaido. Mãi tới năm 1997, đạo luật bảo tồn văn hoá Ainu mới được thông qua nhưng các thế hệ người Ainu cũng đã không còn nhiều.

Tượng Nipopo, biểu tượng của người Ainu, Hokkaido

Với chiều dài lịch sử đó, phương ngữ của Hokkaido mang nét độc đáo bởi đó là sự kết hợp giữa ngôn ngữ bản địa, và tiếng của những người nhập cư từ nhiều vùng miền quy tụ lại tạo nên một nền văn hoá đa dạng và nhiều màu sắc. Trong những năm gần đây, chính quyền Nhật Bản cũng đã quan tâm tới việc giữ gìn và bảo tồn văn hóa, ngôn ngữ Ainu nguyên thuỷ và hàng năm đều có triển lãm quảng bá văn hoá Ainu đến du khách quốc tế. Lịch sử Hokkaido ẩn chứa chiều sâu lôi cuốn, nơi có cả sự hiện diện của văn hóa Nhật, phong cách phương Tây và nét riêng biệt của người bản địa đã có từ hàng nghìn năm trước.

Trải qua hàng thế kỉ xây dựng và phát triển, Hokkaido ngày nay là một trong những địa danh nổi tiếng của du lịch Nhật Bản. Hàng năm ước tính có khoảng 5 triệu khách đến với vùng đất của băng tuyết này đem đến GDP khủng cho nền kinh tế xứ mặt trời mọc. Những hoạt động du lịch tại Hokkaido thường được kết hợp với quảng bá văn hoá truyền thống giúp du khách có trải nghiệm tuyệt vời vừa đã mắt nhìn vừa hiểu sâu sắc hơn giá trị của một nền văn hoá độc đáo.

Một số hình ảnh về trang phục, phong cách của người Ainu được bảo tồn tới ngày nay: