Giáo dục Nhật bản: thấy gì qua một bữa ăn trưa?

Nước Nhật được cả thế giới khâm phục không chỉ vì sự phát triển kinh tế thần kỳ hay những đỉnh cao của khoa học kỹ thuật mà còn bởi đạo đức và lối sống của người Nhật. Để hình thành lên những công dân có lối sống tự lập, ngắn lắp, tiết kiệm biết quan tâm mọi người xã hội Nhật Bản rất chú trọng đến việc giáo dục trẻ em ngay từ bậc mần non đến khi trưởng thành. Giáo dục trẻ em ở Nhật Bản là điều được cả thế giới ngưỡng mộ từ lâu, việc giáo dục mang tính đồng bộ từ những điều nhỏ nhặt nhất.

Giáo dục trẻ em ở Nhật Bản: Những bài học từ bữa ăn trưa

Bữa ăn trưa ở trường: giáo dục dinh dưỡng

“Shokuiku” là tên gọi của bữa ăn trưa dành cho trẻ em của Nhật – Nó có nghĩa là “thực phẩm và giáo dục dinh dưỡng” điều đó cho thấy việc người Nhật chú trọng bữa ăn trưa như thế nào. Bữa ăn trưa được coi là một phần của giáo dục  đã có lịch sử hơn 100 năm từ năm 1889. Tất cả trẻ em trong các trường công sẽ được ăn bữa ăn như nhau, chỉ một số ít trường cho phép học sinh mang đồ ăn tới trường. Trong trường hợp bố mẹ không thể đóng khoản tiền ăn trưa khoảng 300Y/bữa cho con chính phủ sẽ hỗ trợ bằng các chương trình miễn phí hoặc giảm giá.

Thực đơn cho bữa ăn trưa: giáo dục “vừa và đủ”

Thực đơn bữa ăn được nghiên cứu rất kỹ với dinh dưỡng đảm bảo vừa vặn giúp trẻ có thói quen ăn uống lành mạnh, giảm tỷ lệ béo phì và tăng tuổi thọ. Suất ăn với thực đơn thay đổi hàng ngày nhưng chủ yếu có cơm là thức ăn chính kèm theo canh trứng hoặc súp, một chút rau, một chút thịt, sữa tươi có thể kèm theo một ít hoa quả tráng miệng. Chất lượng bữa ăn khá bình thường nhưng thực phẩm là nguyên liệu sạch rất dễ ăn đặc biệt gạo rất ngon.

Thực đơn cho bữa trưa

Tự lập, ngăn nắp và tiết kiệm tiết kiệm

Thời gian ăn trưa cho học sinh tại Nhật được thiết kế khá khoa học tuy nhiên thời gian này chỉ đủ cho trẻ ngồi xuống, ăn và dọn dẹp chứ không có thời gian nói chuyện trong bữa ăn. Các bạn sẽ luân phiên nhau trực nhật phục vụ đồ ăn cho các bạn khác. Đa số các trường sẽ không có nhân viên lao công mà trẻ sẽ phải tự dọn dẹp sau khi ăn xong.

Các bạn học sinh đến lượt trực nhật sẽ phải mặc áo khoác trắng, đội mũ, đeo khẩu trang y tế khiêng các rỗ dụng cụ ăn ( thìa, đũa …) sữa và đồ ăn vào nhà ăn. Sau đó sẽ phải chia đồ ăn, phát sữa, múc canh và chia dụng cụ ăn cho mọi người.

Các bạn trực nhật kiêng dụng cụ ăn

Chia đồ ăn cho mọi người

Xếp hàng tự múc cơm

Một giáo viên Đài Loan trong lần đưa học sinh đến tham quan trường học tại Nhật đã chia sẻ cô cảm thấy suy nghĩ rất nhiều vì cô cảm thấy học sinh Đài Loan đã bị thất bại ngay tại vạch xuất phát, phụ huynh bỏ ra rất nhiều tiền để cho con học năng khiếu học kỹ năng sống nhưng lại không dậy con làm việc nhà hay sống tự lập. Những học sinh của Nhật được giáo dục quá tốt, ngay từ điểm suất phát người Nhật đã tạo ra sự khác biệt.

Các bé còn nhỏ đã có thói quen ăn rất tự giác

Vỏ chai sửa và dây buộc được các bé thu ngay và để vào 2 ca nhựa khác nhau. Rác cũng được phân làm 2 thùng thùng bên trái đựng vỏ nilon bên phải đựng lắp chai và giấy. Việc phân loại rác được các em học và hình thành thói quen từ rất nhỏ.

Với những chai sữa còn thừa chưa phát hết các em có một cách giải quyết rất đặc biệt đó là …. phân chia bằng trò oản tù tì.

Và những người chiến thắng sung sướng ra lấy chai sữa từ thùng.

Tự giác – Gọn gàng – Sạch sẽ 

Suất cơm nào cũng sẽ được ăn hết sạch, sữa cũng vậy đó là việc giáo dục tính tiết kiệm cho trẻ em của người Nhật. Các chai sữa sau khi được uống hết sẽ được đặt nằm xuống khay để tránh khi các em bị ngã hoặc va chạm để chai không bị vỡ. Một chi tiết nhỏ nhưng chứng tỏ các em được giáo dục rất tốt. Sau khi ăn xong rất nhiều bạn lấy khăn ra lau bàn sạch sẽ mà không cần có sự giám sát hay quản lý, các em rất cẩn thận và thành thạo.

Những suất cơm được ăn sạch sẽ

Lau bàn sạch sẽ sau bữa ăn

Trên bàn ăn của mỗi học sinh đều có 1 chiếc bàn chải nhỏ. Sau bữa ăn, các em sẽ lập tức đánh răng, trong nhà ăn có bồn nước công cộng rất tiện lợi. Thói quen vệ sinh này đã được hình thành từ trong trường học.

Sau bữa ăn mọi người cùng nhau dọn dẹp mọi người xếp bát đũa vào thùng và giỏ, xếp các khay ngay ngắn thành chồng và bê cất các thùng cơm, thùng chai sữa. Mọi người đều tự giác làm việc tự giác, trật tự và ngăn lắp.

Xếp bát đĩa vào giỏ

Khiêng vỏ chai sữa- mỗi người một việc rất tự giác

Giáo dục trẻ em ở Nhật Bản từ những điều đơn giản như bữa ăn trưa đã hình thành lên tính cách của người Nhật. Nói như lời của cô giáo Đài Loan  – từ những điều rất nhỏ nhưng người Nhật đã tạo ra sự khác biệt, sự bứt phá hơn các nước khác ngay từ điểm xuất phát. Đó là điều chúng ta nên học hỏi và phấn đấu.